2024-06-10

Appelbes

Ruim vijf jaar geleden stelden we het beplantingsplan vast voor de Generatietuin. Daar kwamen veel bomen en struiken in voor die goed in het voedselbos passen. De appelbes (Aronia melanocarpa) is daar één van. Naast de gewone appelbessen staan er in de Generatietuin ook drie Aronia melanocarpa ‘Viking’ boompjes. Deze appelbes is een speciale cultivar gekweekt voor de vruchten.  Appelbessen zijn struiken dus de term ‘boompjes’ doet vreemd aan. Eigenlijk moet ik zeggen ‘boompjes op stam’. Nog gekker! Boompjes op stam passen helemaal niet in de opzet van de Generatietuin. Een boompje op stam kan als sierelement een goede keus zijn voor de voortuin maar in de veel minder gecultiveerde Generatietuin geven ze een wat merkwaardige aanblik. Dat deze Vikingen op stam toch in de Generatietuin terecht kwamen is toeval. Ik had ze bij een kweker van voedselbos- bomen en -struiken besteld. Hij had de Vikingen geënt op onderstammen van lijsterbes. Deze onderstammen waren raar hoog en wiebelig bij aankoop. De Vikingen bogen alle kanten op. De kweker zag het probleem wel, maar had niets anders in voorraad. Wat te doen? Ik besloot de appelbessen mee te nemen.  Na vijf jaar groei is de verhouding onderstam en struik een stuk beter geworden, hoewel het boompjes op stam blijven.
Aan de westkant (de huizenkant) staan  meerdere appelbessen in de bomen- en struikenborder. De Vikingen staan alle drie  aan het begin van de westelijke borderrand. Ze zijn door hun vorm niet te missen.
Aronia’s worden ongeveer 150 cm hoog en vormen mooie compacte struiken. Rond eind april komt het blad en begin mei ontwikkelen zich de witte bloemschermen die bijen en vlinders trekken. Als in juni de struiken helemaal in het blad zitten zijn de groene bessen goed te zien. Verder in de zomer rijpen de bessen in mooie paars-zwarte trossen. Als kers op de taart verkleuren appelbessen in oktober in prachtige kleurschakeringen.
Om zo van de struik te eten is de appelbes niet lekker, maar je kunt hem verwerken tot jam, marinade (het maakt vlees malser in stoofgerechten), wijn of likeur. Je kunt ze ook drogen waarbij de goede stoffen behouden blijven.